دایناسورها سوپراستارهای تاریخ طبیعی هستند، اما با شگفتی فراوان باید بگوییم که چیز اندکی درباره‌ی گوناگونی‌ آن‌ها می‌دانیم. اکنون دانشمندان توانسته‌اند بر پایه‌ی یک مدل ریاضی شمار جنس‌های گوناگون دایناسورها را برآورد کنند. بر پایه‌ی این برآورد تازه روشن شده است که دست‌کم 70 درصد آن‌ها در انتظار کشف شدن هستند. این برآورد می‌تواند بحث درباره‌ی علت نابودی آن‌ها را به خانه‌ی اول بازگرداند.

استیو ونگ، کارشناس آمار از کالج اسوارت‌مور، و پیتر دادسون، دیرین‌شناس از دانشگاه پنسیلوانیا(فیلادلفیای آمریکا)، اسکلت جنس‌هایی از دایناسورها را که تا کنون کشف شده‌اند کنار هم گذاشتند و بر پایه‌ی آن‌ها یک مدل ریاضی ساختند که داده‌های دیدنی را به جنس‌های دیده نشده پیوند می‌دهد. تاکنون، 527 جنس از دایناسورها شناسایی شده است، اما بر پایه‌ی این مدل برآورد شده است که نزدیک 1850 جنس از دایناسورها وجود داشته که شمار زیادی از آن‌ها هنوز کشف نشده‌اند.

انفجار اکتشاف

استیو ونگ می‌گوید:"ما در عصر نوزایی دایناسورها زندگی می‌کنیم و هر ساله شمار پیش‌بینی نشده‌ای از دایناسورها کشف می شود." او می‌گوید که طی دو دهه‌ی گذشته به اندازه‌ی همه‌ی تاریخ گذشته‌ی انسان، دایناسور کشف کرده‌ایم که بیش‌تر آن به انفجاری از یافته‌ها در کشورهای چین و آرژانتین مربوط می‌شود. شمار جنس‌های دایناسورهای شناخته شده از این کشورها در 20 سال گذشته دو برابر شده است. به نظر نمی‌رسد این رشد کند شود. ونگ می‌گوید:"شاید آفریقا جای بعدی شکوفایی باشد."

با این همه، به نظر نمی‌رسد بتوانیم همه‌ی جنس‌های مانده را پیدا کنیم. این پژوهشگران برآورد کرده‌اند که 46 درصد آن‌ها را هرگز کشف نخواهیم کرد، زیرا فسیلی ازآن‌ها بر جای نمانده است که بتوانیم آنها را پیدا کنیم. 90 درصد از کشف‌شدنی‌ها را نیز در 100 تا 140 سال آینده می‌توانیم شناسایی کنیم.

سال‌های پایانی

هنگامی که ونگ و دادسون گوناگونی دایناسورها را در 6 میلیون سال پایانی کرتاسه(دروه‌ی بارش شهاب‌سنگ‌ها) با 6 میلیون سال پیش از آن مقایسه کردند، تغییری مشاهده نکردند. با این همه، دادسون می‌گوید مدلی که ما به کار گرفته‌ایم جزئیات کافی را ندارد تا نشان بدهد آیا کاهش اندکی در گوناگونی دایناسورها طی دوره‌ی برخورد شهاب‌سنگ‌ها رخ داده است یا نه.

پاول برت، دیرین‌شناس از موزه‌ی تاریخ طبیعی لندن(انگلستان)، می‌گوید که شاید دگرگونی آب‌ هوا و فعالیت آتش‌فشان‌ها در کاهش گوناگونی دایناسورها در پایان کرتاسه نقش داشته و بارش شهاب‌سنگ‌ها به آن پایان داده است.

منبع :

Hooper Rowan, NewScientist.com news service, 10:19 05 September 2006