
گرچه پزشکان ممکن است روزی در آیندهای نزدیک بتوانند بخشهایی فرسودهی بدن را با ترزیق سلولهای بنیادی که به صورت بافتهای خاص تمایز پیدا میکند، ترمیم کنند، اما اگر بتوانیم از راهی خود سلولهای بدن را وادار کنیم که خودشان را بازسازی کند، به دستاورد زیستشناختی بزرگتری دست پیدا کردهایم. گلین لارسن، مدیر شرکت علمی بیوساینس هیدرا در بوستن، طی چهار سال گذشته این رویای نوزایی را پیگیری میکرده است. اما باهمکاری گروهی از پژوهشگران دانشگاه هاروارد داروهای پروتیینی ساختهاند که رشد و نمو دوبارهی بافت ماهیچهای را که پس از یک حملهی قلبی مرده است، بر میانگیزانند. لارسن این گونه توضیح میدهد:" قلب همواره مولکولهایی از خود آزاد میکند که برای ماندگاری خود به آنها نیاز دارد. آنچه که ما انجام میدهیم این است که این را بهبود ببخشیم." این شرکت شاید نخستین شرکتی باشد که یک گام انقلابی در بهرهبرداری از این فرآیندهای طبیعی برداشته است تا بافت تازه را در جایی و زمانی که نیاز هست، پرورش دهد. با بازگشت کارایی به ماهیچهی قلب، بیماران میتوانند خیلی زود توان شنا کردن، دویدن و حتی باغبانی را بازیابند. آنها پذیرش کمتری نیز برای نارساییهای قلبی دارند که هر ساله فقط در ایالات متحدهی آمریکا جان 50 هزار نفر را میگیرد. راهبرد درمانی که لارسن پیشنهاد میکند بسیار ساده است. بیماران از دستگاه خودتزریقی بهره میگیرند تا مولکولها پروتیینی نوسازنده را به دورن جریان خونشان وارد کند. آن مولکولها طی گردش در خون به گیرندههای خود بر سطح سلولها ماهیچهای آسیب دیده پیوند میشوند. سپس واکنشهای زیستشیمیایی را به راه میاندازند که فعالیت ژنها بازدارندهی تقسیم سلولی، مانند ژنهای سازندهی آنزیم p38 ، را مهار میکنند. وقتی ژنهای بازدارنده خاموش شدند، سلولهای قلبی تازهای پدید میآیند و جای بافت مرده را پر میکند. با این ترتیب، پس از چند هفته کارکرد ماهیچهی قلب باردیگر به آن بازمیگردد. آزمایشهایی که روی جانوران آزمایشگاهی انجام شده، خوشایند بوده است. خرموشهایی که دچار حملهی قلبی شده بودند، پروتیینی به نام CRF-1 را برای 10 روز دریافت کردند. یک ماه پس از حملهی قلبی، بررسیها نشان داد که کارکرد ماهیچهی قلبی آنها در مقایسه با موشهای شاهد بیش از 20 درصد بهتر شده است. آزمایش روی انسانها نیز طی چند سال دیگر آغاز میشود. منبع: Elizabeth Svoboda, In 2021 You'll Grow a New Heart, Popular Science, June 2006 |